De Sovjet-Unie, in de persoon van Jozef Stalin,drukte al direct na de gemaakte afspraken tijdens de Conferentie van Jalta een zware communistische stempel op Oost-Duitsland. Al snel werd duidelijk dat er geen overeenstemming zou komen over de afspraken die door de geallieerden gemaakt werden tijdens de Conferentie. In 1949 werd het westen van Duitsland al omgedoopt tot de Bondsrepubliek Duitsland (BRD). In datzelfde jaar werd ook de DDR opgericht.
De Socialistische Eenheidspartij Duitsland (SED) werd de enige machthebbende partij binnen de DDR. Zij bepaalden zo ongeveer alles wat er gebeurde. Voor de vorm werden ook andere politieke partijen toegelaten (liberalen, christenen), maar deze hadden helemaal niets te zeggen. Bij teveel weerstand tegen de machthebbende SED werden mensen zonder pardon gevangen gezet.
De DDR, met Oost-Berlijn als hoofdstad, had al snel te kampen met een grote stroom vluchtelingen die hun heil zochten in de BRD. Tot 1952 werd geen actie ondernomen tegen deze vluchtelingen, maar na verloop van tijd werden de grenzen tussen de DDR en de BRD toch gesloten. Vele kilometers prikkeldraad en ontelbare wachttorens moesten ervoor zorgen dat de leegloop uit de DDR niet nog groter zou worden. In de periode 1949-1961 had 10% van de Oost-Duitsers het land verlaten. De bouw van de Berlijnse Muur in 1961 moest een einde maken aan de stroom vluchtelingen.
De burgers van de DDR werden steeds meer in hun vrijheid beperkt. De overheid legde onrealistische arbeidsnormen op, wat in 1953 leidde tot de grote DDR Opstand. Honderdduizenden arbeiders gingen de straten op om te protesteren tegen het communistische bewind van de SED. De opstand werd uiteindelijk door het Rode Leger tot stilstand gebracht, met vele doden tot gevolg. Daarnaast werden veel demonstranten opgepakt en gevangen genomen. De Sovjet-Unie wilde hiermee duidelijk een statement maken: protest wordt niet getolereerd.
DDR leider Walter Ulbricht (1950-1971) ging een steeds onafhankelijkere koers varen ten opzichte van de Sovjet-Unie. Om hier een einde te maken werd Ulbricht prompt weggestuurd en vervangen door Erich Honecker. De Sovjet-Unie wilde duidelijk laten zien wie er de baas was in het Warschaupact.
Economisch gezien was de DDR een van de welvarendste satellietstaten van de Sovjet-Unie. Echter, deze legde wel hoge herstelbetalingen op. In de jaren 70 werd ook de DDR getroffen door de oliecrisis en klapte de economie in elkaar. Vergeleken met de BRD deed de DDR het op economisch vlak steeds minder goed. De focus bij de productie lag teveel op de kwantiteit, waardoor de burgers ontevreden werden over de producten die geleverd werden. Ook de nieuwste technologische ontwikkelingen gingen aan de DDR voorbij, waardoor er weinig geëxporteerd werd en de productiviteit laag was. De technologische achterstand werd enigszins ondervangen door spionage in het Westen, maar al met al liep de DDR op dat vlak een jaar of 10 achter. Een andere oorzaak van de economische crisis binnen de DDR was dat de nieuwe leider Erich Honecker veel geld uitgaf om de bevolking enigszins tegemoet te komen. De DDR leefde hierdoor jarenlang op te grote voet, waardoor de schuldenlast enorm werd. Hierdoor werden ze genoodzaakt om geld te gaan lenen bij de BRD. In totaal bedroeg de totale som van alle leningen 14 miljard mark.
Een pluspunt betrof de gezondheidszorg. Deze was voor iedere DDR-burger gratis en was van een hoog niveau. Het milieu kreeg het echter zwaar te verduren. Bij de productie werd hier totaal geen rekening mee gehouden, waardoor sommige gebieden binnen de DDR tot de zwaarst bevuilde gebieden van Europa behoorde.
Met het vallen van de Berlijnse Muur in 1989 kwam er ook een einde aan de DDR. In 1990 werden beide Duitslanden weer herenigd en een einde gemaakt aan het IJzeren Gordijn. Ondanks vele beloftes om het welvaartspeil in het oosten van Duitsland op hetzelfde niveau als dat van het westen te krijgen is dat nog niet gelukt. De werkloosheid ligt een stuk hoger in het oosten, alsook de ontevredenheid bij de burgers. Dit resulteert in radicaal (links en rechts) stemgedrag en nostalgische gevoelens naar het oude DDR.